Najczęściej zadawane pytania – zakupy przez Internet

Zakupy przez Internet – co powinieneś wiedzieć?

  1. Czym są klauzule niedozwolone?
  2. Przykłady klauzul niedozwolonych.
  3. Jakie konsekwencje może ponieść przedsiębiorca stosujący klauzule niedozwolone?
  4. W jakim terminie mogę odstąpić od umowy zawartej na odległość?
  5. Czy sprzedający może żądać zwrotu produktu w oryginalnym opakowaniu?
  6. Czy dowodem zakupu może być tylko paragon?
  7. Czy mogę zwrócić w ramach prawa do namysłu bilet do kina zakupiony przez Internet?
  8. Czy odbiór osobisty towaru zakupionego w sklepie internetowym powoduje utratę prawa do dostąpienia od umowy w ciągu 14 dni?
  9. Czy korzystając z opcji „Kup teraz” mam prawo odstąpić od zawartej umowy?
  10. Czy prawo do odstąpienia od umowy przysługuje mi gdy kupuję w serwisach lokalnych ogłoszeń?

1. Czym są klauzule niedozwolone?

Klauzule niedozwolone, inaczej abuzywne, to postanowienia niezgodne z prawem, znajdujące się w umowach zawieranych z konsumentami (także w regulaminach), ograniczające prawa konsumentów. Takie postanowienia ustalają prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, są nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem, czyli takie na które konsument nie miał rzeczywistego wpływu. Nie dotyczy to postanowień, w których jednoznacznie określono przedmiot i cenę. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi rejestr klauzul abuzywnych (https://www.rejestr.uokik.gov.pl/), dzięki któremu samodzielnie możemy upewnić się czy budzące nasze wątpliwości postanowienie nie zostało już uznane za niedozwolone.

2. Przykłady klauzul niedozwolonych.

  • „(…) zastrzega sobie prawo do zmiany treści niniejszego regulaminu bez uprzedzenia”.
  • „Towar do zwrotu przyjmujemy wyłącznie w oryginalnym opakowaniu”.
  • „Zwracany produkt nie może nosić śladów używania. Zwroty przyjmujemy wyłącznie w oryginalnym opakowaniu„.
  • ,,Podstawą przyjęcia reklamacji jest dowód zakupu towaru (paragon fiskalny lub faktura VAT)”.
  • „(…) nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie lub niedostarczenie zamówienia w wybranym przez Klienta terminie w wyniku wydarzeń i sytuacji, na które nie ma wpływu”.
  • „Różnice między rzeczywistym wyglądem produktu, a jego zdjęciem na stronie internetowej (…)nie mogą być podstawą reklamacji i zwrotu zakupionego towaru”
  • Sklep nie odpowiada za terminowość dostarczenia przesyłek przez firmy kurierskie.”

[źródło:

https://www.parp.gov.pl/component/content/article/64023:niedozwolone-postanowienia-umowne-w-regulaminach-sklepow-internetowych-korzysci-dla-przedsiebiorcy-stosujacego-regulamin-wolny-od-klauzul-niedozwolonych;

https://www.rejestr.uokik.gov.pl/]

3. Jakie konsekwencje może ponieść przedsiębiorca stosujący klauzule niedozwolone?

Klauzule abuzywne są nieważne z mocy prawa, zatem nie wiążą stron umowy. W pierwszej kolejności konsument powinien skontaktować się z przedsiębiorcą, zwrócić mu uwagę i negocjować eliminację i niestosowanie tych postanowień. W praktyce dochodzenie swoich praw przez konsumentów może wymagać wejścia na drogę sądową. Konsument może pozwać przedsiębiorcę i żądać stwierdzenia danego postanowienia za niedozwolone. Jeśli sąd uwzględnieni powództwo, zakazuje wykorzystywania takiej klauzuli. Odpis prawomocnego wyroku zostaje przesłany Prezesowi UOKiK, a postanowienie uznane za niedozwolone zostaje umieszczone w rejestrze klauzul niedozwolonych. Przedsiębiorca za stosowanie klauzul abuzywnych może zostać ukarany przez Prezesa UOKiK karą pieniężną, może również nakazać publikację decyzji sądu czy złożenie oświadczenia o określonej treści.

4. W jakim terminie mogę odstąpić od umowy zawartej na odległość?

Przy zakupie towaru przez Internet konsumentowi przysługuje prawo do odstąpienia w terminie 14 dni. Czas na odstąpienie od umowy to tzw. prawo do namysłu. Dzięki temu konsument ma możliwość zapoznania się z produktem, w taki sposób w jaki mógłby to zrobić przy zakupie stacjonarnym. Uprawnienie to jest przewidziane wyłącznie w przypadku zawierania umów na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. Początek biegu tego terminu uzależniony jest od otrzymania przedmiotu umowy.

Więcej na ten temat w odrębnym wpisie:

https://ppr.legal/2021/10/29/zakupy-przez-internet-jak-odstapic-od-umowy/.

5. Czy sprzedający może żądać zwrotu produktu w oryginalnym opakowaniu?

NIE. Prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie może być uzależnione od zwrotu produktu w oryginalnym opakowaniu. Taki warunek został uznany za klauzulę niedozwoloną.

Więcej na ten temat w odrębnym wpisie:

https://ppr.legal/2021/10/29/zakupy-przez-internet-jak-odstapic-od-umowy/ .

6. Czy dowodem zakupu może być tylko paragon?

NIE. Paragon nie jest jedynym dowodem zakupu. Sprzedawca może przyjąć zwracany towar bez paragonu, jeżeli jest możliwe udowodnienie zakupu za pomocą innego dokumentu potwierdzającego sprzedaż. Innym dowodem zakupu może być np. faktura, wyciąg z terminala, potwierdzenie transakcji z rachunku bakowego. Dopuszczalne są również dane z systemu platformy sprzedażowej, maile, czy nawet oświadczenie i zeznania świadków. Często zatem wymóg posiadania przez konsumenta paragonu przy zwrocie jest bezzasadny i uzasadniany wyłącznie względami praktycznymi dla sprzedawców. Zarówno zwrotu jak i reklamacji można zatem dokonać bez paragonu.

7. Czy mogę zwrócić w ramach prawa do namysłu bilet do kina zakupiony przez Internet?

NIE. Zgodnie z art. 38 pkt. 12 Ustawy o prawach konsumenta „prawo do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi”. Zakup biletu do kina mieści się w kategorii wydarzeń rozrywkowych, dlatego należy uznać ustawowe wyłączenie prawa do odstąpienia w tym zakresie. Sprzedawca może jednak przewidzieć w regulaminie warunki korzystniejsze dla konsumenta i dopuścić możliwość zwrotu.

8. Czy odbiór osobisty towaru zakupionego w sklepie internetowym powoduje utratę prawa do dostąpienia od umowy w ciągu 14 dni?

NIE. Konsument zachowuje prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość, także gdy odbierze przedmiot osobiście. Odbiór osobisty zakupionego towaru nie powoduje utraty przez konsumenta prawa do odstąpienia od umowy na odległość w ciągu 14 dni. Istotą posiadania tego prawa jest moment i sposób zawarcia umowy między konsumentem a przedsiębiorcą. Nie ma znaczenia sposób odbioru zamówienia.

9. Czy korzystając z opcji „Kup teraz” mam prawo odstąpić od zawartej umowy?

Tak, można odstąpić od takiej umowy. Prawo to jednak nie będzie przysługiwało jeżeli zakupiliśmy produkt od osoby fizycznej, a nie od przedsiębiorcy.

10. Czy prawo do odstąpienia od umowy przysługuje mi gdy kupuję w serwisach lokalnych ogłoszeń?

Przysługujące nam prawa będą zależeć od tego z kim zawarliśmy umowę. W przypadku zakupu towaru od osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej nie przysługuje nam prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość. Jeśli zawieramy umowę z przedsiębiorcą posiadamy pełnię praw przysługujących konsumentom. W przypadku umowy zawartej z osobą fizyczną, czyli innym konsumentem, możemy skorzystać z rękojmi za wady, zgodnie a art. 556-576 Kodeksu cywilnego.


Źródła:

  1. https://www.uokik.gov.pl/pytania_i_odpowiedzi.php
  2. https://www.parp.gov.pl/component/content/article/64023:niedozwolone-postanowienia-umowne-w-regulaminach-sklepow-internetowych-korzysci-dla-przedsiebiorcy-stosujacego-regulamin-wolny-od-klauzul-niedozwolonych
  3. https://www.rejestr.uokik.gov.pl/

Zakupy przez Internet – jak odstąpić od umowy?

JAKĄ UMOWĘ ZAWIERAMY ROBIĄC ZAKUPY PRZEZ INTERNET?

Jest to umowa zawarta na odległość, której definicję znajdziemy w ustawie z dnia 30 maja 2014 r. – o prawach konsumenta:

Art. 2

1) Umowa zawarta na odległość [oznacza] umowę zawartą z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

ODSTĄPIENIE OD UMOWY

W jakim terminie mogę odstąpić od umowy?

Art. 27

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów, z wyjątkiem kosztów określonych w art. 33, art. 34 ust. 2 i art. 35.

Po zakupie towaru przez Internet w ciągu 14 dni mamy prawo do zwrotu rzeczy bez podawania przyczyny. Sprzedawca nie może tego terminu skrócić. Może jednak, działając na korzyść klienta, dowolnie termin wydłużać. Informacje na ten temat można znaleźć w regulaminie każdego sklepu internetowego.

Dany kupującemu czas na zwrot rzeczy to tzw. prawo do namysłu. Dzięki niemu konsument ma możliwość zapoznania się z produktem, w taki sposób w jaki mógłby to zrobić przy zakupie stacjonarnym. Uprawnienie to jest przewidziane wyłącznie w przypadku zawierania umów na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. Jeśli klient kupuje tę samą rzecz w sklepie stacjonarnym ustawowe prawo zwrotu w terminie 14 dni mu nie przysługuje, gdyż miał on faktyczną możliwość zapoznania się z kupowanym towarem.

W przypadku chęci zwrotu przedmiotu zakupionego w sposób tradycyjny warto zapoznać się z polityką wewnętrzną sklepu, gdyż w szczególności sklepy sieciowe nierzadko oferują podobne prawo do zwrotu produktu. Należy pamiętać, że nie jest to jednak obowiązek nałożony przez ustawę na sklep stacjonarny, a jedynie dobrowolne działanie sklepu w ramach polityki wewnętrznej danej marki.

Odstąpienie od umowy i zwrot – czy oznacza to samo?

Należy zwrócić uwagę, że ustawa przewiduje prawo do odstąpienia w terminie 14 dni, a nie prawo do zwrotu rzeczy. Oznacza to, że jako kupujący mamy 14 dni właśnie na złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Zwrot zakupionej rzeczy nie musi mieć miejsca w tym samym czasie, co złożenie oświadczenia. Produkt powinniśmy odesłać niezwłocznie, ale nie później niż 14 dni od złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Od kiedy należy liczyć termin?

Art. 28

Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się:
1) dla umowy, w wykonaniu której przedsiębiorca wydaje rzecz, będąc zobowiązany do przeniesienia jej własności – od objęcia rzeczy w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik, a w przypadku umowy, która:

a) obejmuje wiele rzeczy, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach – od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części,
b) polega na regularnym dostarczaniu rzeczy przez czas oznaczony – od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy;

2) dla pozostałych umów – od dnia zawarcia umowy.

Warto pamiętać, że termin do odstąpienia od umowy nie jest liczony od złożenia zamówienia.

Jednak w zależności od charakteru przedmiotu zakupu, data początkowa od której ten termin biegnie jest wyznaczana w określony sposób.

Najczęstszym przypadkiem jest zakup pojedynczej rzeczy, np. słuchawek, butów czy książki. Wówczas termin liczony jest od dnia, w którym rzecz otrzymaliśmy – np. jeśli zamówioną książkę otrzymaliśmy 1 marca, to możemy odstąpić od umowy najpóźniej z końcem dnia 15 marca.

W przypadku zamówienia kilku produktów, które są dostarczane osobno, partiami, bądź w częściach, 14-dniowy termin zaczyna biec od daty dostarczenia ostatniego przedmiotu.

Możliwe jest również zawarcie przez Internet umowy sprzedaży, zgodnie z którą towary mają być dostarczane przez określony czas, np. zamówienie cateringu dietetycznego. W takim przypadku termin liczymy od daty otrzymania pierwszej rzeczy.

W przypadku umów o świadczenie usług, termin liczony jest od dnia zawarcia umowy.

Art. 30 ust. 2

Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem.

Warto również pamiętać, że 14 dni to czas na złożenie oświadczenia. Nawet jeśli sprzedawca otrzyma je później, już po upływie 14 dni, termin nadal jest uznawany za zachowany.

Jak odstąpić od umowy? – forma

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy można złożyć w sposób tradycyjny, np. listownie, lub jeśli sprzedawca daje taką możliwość – drogą elektroniczną.

Art. 30 ust. 1

Konsument może odstąpić od umowy, składając przedsiębiorcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Oświadczenie można złożyć na formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do ustawy.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy można złożyć sprzedawcy w dowolnej formie. Jednak, aby odstępujący nie miał trudności z udowodnieniem, że oświadczenie złożył, najlepiej dokonać odstąpienia w formie pisemnej, listem poleconym. Można posłużyć się w tym celu gotowym formularzem.

Wzór formularza do pobrania:

Art. 30 ust. 3 i 4

3. Jeżeli przedsiębiorca zapewnia możliwość złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy drogą elektroniczną, konsument może także odstąpić od umowy:
1) przy wykorzystaniu wzoru formularza odstąpienia od umowy, stanowiącego załącznik nr 2 do ustawy;
2) przez złożenie oświadczenia na stronie internetowej przedsiębiorcy.

4. Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie przesłać konsumentowi na trwałym nośniku potwierdzenie otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy złożonego w sposób, o którym mowa w ust. 3.

W przypadku, gdy sprzedawca przewidział taką możliwość, oświadczenie może zostać złożone drogą elektroniczną. Wówczas obowiązkiem sprzedawcy jest potwierdzenie przyjęcia oświadczenia.

OBOWIĄZKI STRON PO ODSTĄPIENIU OD UMOWY

Art. 31

1. W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę uważa się za niezawartą.
2. Jeżeli konsument złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy zanim przedsiębiorca przyjął jego ofertę, oferta przestaje wiązać.

Kto ponosi koszty zwrotu?

Obowiązki sprzedawcy

Art. 32

1. Przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy.

Obowiązkiem sprzedawcy jest zwrot na rzecz kupującego następujących kosztów:

  • zapłaconej przez kupującego ceny towaru;
  • dostarczenia towaru kupującemu – obowiązek zwrotu ogranicza się do kosztów odpowiadających najtańszemu oferowanemu przez sprzedawcę sposobu dostawy.

Sprzedawca powinien zwrócić równowartość wskazanych wyżej kosztów poniesionych przez kupującego niezwłocznie, nie później niż 14 dni od otrzymania oświadczenia o odstąpieniu.

Warto wiedzieć, iż sprzedawcy przysługuje prawo do wstrzymania się ze zwrotem należności, dopóki rzecz nie zostanie mu przez kupującego zwrócona.

Obowiązki kupującego

Art. 34

1. Konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem.

2.  Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.

3.  Jeżeli umowę zawarto poza lokalem przedsiębiorstwa a rzecz dostarczono konsumentowi do miejsca, w którym zamieszkiwał w chwili zawarcia umowy, przedsiębiorca jest zobowiązany do odebrania rzeczy na swój koszt, gdy ze względu na charakter rzeczy nie można jej odesłać w zwykły sposób pocztą.

Kupujący jest zobowiązany przede wszystkim do zwrotu rzeczy. Termin na odesłanie jej nie powinien przekroczyć 14 dni od złożenia oświadczenia o odstąpieniu. Termin ten nie będzie obowiązywał jeżeli sprzedawca zaoferował odbiór rzeczy.

Kupujący, co do zasady, ponosi również koszty zwrotu takie jak np. koszt zapakowania przedmiotu.

Wyjątki od prawa do odstąpienia

Jeśli nasza sytuacja wydaje się mniej typowa warto zapoznać się z art. 38 Ustawy o prawach konsumenta i sprawdzić, czy nasz przypadek nie wpisuje się w którąś z pozycji z listy. Istnieją bowiem wyjątki od prawa do odstąpienia od umowy, w których prawo do odstąpienia może być ograniczone lub w ogólne nie będzie przysługiwało.

CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA

1. Czy mogę zwrócić używany lub częściowo zużyty produkt?

Art. 34 ust. 4

Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy zgodnie z wymaganiami art. 12 ust. 1 pkt 9.

Zużycie produktu przez kupującego jest dopuszczalne w zakresie zbadania towaru, zapoznania się z jego cechami. Kupujący może zatem zużycie taką ilość, np. perfum, jaka konieczna jest do zbadania właściwości produktu, czyli tyle ile zostałoby przez niego użyte przy zakupie w sklepie stacjonarnym. Jeśli zużycie będzie większe, to kupujący ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy. Oznacza to, że sprzedawca może pomniejszyć zwracaną cenę towaru o wartość zużytego czy zniszczonego produktu.

2. Czy mogę dokonać zwrotu bez paragonu?

TAK. Paragon jest tylko jednym z dowodów sprzedaży, a sprzedawca może przyjąć zwracany towar bez paragonu, jeżeli jest możliwe udowodnienie zakupu za pomocą innego dokumentu potwierdzającego sprzedaż. Innym dowodem zakupu może być np. faktura, wyciąg z terminala, potwierdzenie transakcji z rachunku bakowego. Dopuszczalne są również dane z systemu platformy sprzedażowej, maile, czy nawet oświadczenie i zeznania świadków. Często zatem wymóg posiadania przez konsumenta paragonu przy zwrocie jest bezzasadny i uzasadniany wyłącznie względami praktycznymi dla sprzedawców. Zarówno zwrotu jak i reklamacji można zatem dokonać bez paragonu.

3. Czy muszę zwrócić produkt w oryginalnym opakowaniu?

NIE. Wymóg zwrotu w oryginalnym, nienaruszonym pudełku w przypadku umów zawieranych na odległość może naruszać prawa konsumenta i stanowić klauzulę niedozwoloną. Przede wszystkim, co do zasady przedmiotem umowy sprzedaży jest produkt, a nie opakowanie. Sprzedawcy coraz częściej zabezpieczają się sprzedając „towar wraz z opakowaniem”. Jednak i to nie pozbawia konsumenta prawa do zwrotu, ponieważ sklep internetowy nie może wprowadzać żadnych pozaustawowych wyjątków od prawa zwrotu i działać w ten sposób na niekorzyść kupującego. Tak samo nie wolno sprzedającym uzależniać możliwości zwrotu od nienaruszonego opakowania. Typowym przykładem klauzuli niedozwolonej będzie na przykład zapis: „Zwracany produkt nie może nosić śladów używania. Zwroty przyjmujemy wyłącznie w oryginalnym opakowaniu„.


Źródła:

  1. Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U.2020.287).
  2. https://www.uokik.gov.pl/faq_umowy_zawierane_na_odleglosc.php#faq1255

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka

Alimenty na dziecko – czym są alimenty?

Alimenty to obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania na rzecz uprawnionego. Przyznane alimenty są świadczeniem obligatoryjnym, które jest spełniane regularnie na rzecz konkretnej osoby, co do zasady w postaci świadczeń pieniężnych.

Najczęstszym przypadkiem jest powstanie obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka. Rodzice wychowujący dziecko wspólnie łożą na jego utrzymanie i wychowanie.

Art. 128 KRO

„Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.”

Warto wspomnieć, że oprócz obowiązku alimentacyjnego między rodzicami a dzieckiem, obowiązek alimentacji może powstać również między innymi krewnymi w linii prostej (dziadkowie – rodzice – dzieci, etc.), między rodzeństwem czy między rozwiedzionymi małżonkami.

Art. 133 § 1 KRO

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Alimenty na dziecko – kiedy powstaje obowiązek alimentacyjny?

Obowiązek alimentacyjny rodziców powstaje względem dziecka, gdy dziecko nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (art. 133 §1 k.r.o.). Oznacza to, że rodzice są zobowiązani do zapewnienia dziecku utrzymania już od chwili jego urodzenia.

Alimenty na dziecko – kiedy dziecko jest uprawione do alimentów?

Rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych na rzecz:

  • dziecka małoletniego, a także
  • dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania).

Brak możliwości samodzielnego utrzymania się – co to oznacza?

Przesłanka ta jest spełniona, gdy dziecko nie jest w stanie samodzielnie zapewnić sobie środków utrzymania i zaspokoić podstawowych potrzeb. Może to wynikać z różnych okoliczności. Nie ulega wątpliwości, że dziecko chore, dotknięte niepełnosprawnościami będzie całkowicie pozbawione bądź będzie miało znacząco ograniczone możliwości zarobkowe.

Możliwość samodzielnego utrzymania się może być także utrudniona w przypadku dzieci pełnoletnich, które wciąż się kształcą. Osiągnięcie przez dziecko pełnoletności nie zwalnia rodzica z obowiązku alimentacyjnego, gdyż przekroczenie pewnej granicy wiekowej nie jest jednoznaczne z możliwością samodzielnego utrzymania się. Jak wskazuje Sąd Najwyższy w jednej z uchwał, przez osiągnięcie samodzielności należy rozumieć „zdobycie przez nie odpowiadających jego uzdolnieniom i predyspozycjom kwalifikacji zawodowych. Rodzice winni zatem łożyć na utrzymanie i wykształcenie także pełnoletniego dziecka, zdobywającego kwalifikacje zawodowe, odpowiadające jego uzdolnieniom i predyspozycjom, np. uczącego się w szkole pomaturalnej lub studiującego na wyższej uczelni” (wyr. SN z 26.11.1998 r., I CKN 989/97, Legalis). W kontekście dalszego kształcenia się i możliwości podjęcia działań zarobkowych przez dziecko, nie bez znaczenia pozostaje np. tryb podejmowanych studiów, czy czasochłonność kierunku. Samo podjęcie dalszej edukacji nie wyklucza bowiem możliwości podjęcia działań zarobkowych. Jest to możliwe np. gdy dziecko podejmuje studia w trybie niestacjonarnym. Nie jest to jednak regułą, gdyż w innych okolicznościach, gdy kierunek studiów, także niestacjonarnych, wymaga większego zaangażowania i nakładów czasu będzie to znacząco utrudnione. Dziecko może być jednak w stanie utrzymać się samodzielnie mimo niepodjęcia zatrudnienia. Środki utrzymania mogą pochodzić także z innych źródeł, jak np. ze świadczeń socjalnych, stypendiów, rent, a także gdy dziecko uzyskało odpowiednie kwalifikacje do podjęcia aktywności zawodowej, czy nawet został mu przyznany zasiłek dla bezrobotnych. Wszelkie okoliczności mające wpływ na ocenę możliwości pozyskiwania przez dziecko środków utrzymania muszą być jednak każdorazowo indywidualnie analizowane.

Warto w kontekście dalszego kształcenia się dziecka pełnoletniego zwrócić uwagę na jego postawę. Brak będzie podstaw do alimentacji dziecka, gdy to celowo chce uniknąć podjęcia pracy. Również brak osiąganych przez dziecko pozytywnych wyników w nauce mógłby się przyczynić do zwolnienia z obowiązku alimentacji.

Wyjątek – zwolnienie z obowiązku alimentacji – dochody z majątku dziecka

Dziecko, również małoletnie, może posiadać swój majątek. Źródłem pozyskiwania dochodów przez dziecko mogą być np. przedmioty odziedziczonego spadku (np. dochody przynoszone przez przedsiębiorstwo należące do spadku), przyznana renta. Jeżeli dochody te wystarczają na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania dziecka, rodzice mogą być zwolnieni z obowiązku alimentacji. Warto podkreślić, że substancja majątku dziecka nie może zostać naruszona. Rodzic nie może np.  zbyć nieruchomości odziedziczonej przez dziecko, by za środki uzyskane ze sprzedaży pokryć koszty jego utrzymania i wychowania. 

Art. 133 § 2 KRO

Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

Niedostatek

Może zdarzyć się sytuacja, gdy dziecko mimo osiągnięcia obiektywnej możliwości samodzielnego utrzymania się popadnie następnie w niedostatek. Jak wskazał Sąd Najwyższy, analizując stan faktyczny, w którym dziecko popadło w niedostatek przez problem narkomanii: uzyskanie przez dziecko faktycznej, realnej zdolności do utrzymania się samodzielnie pociąga za sobą wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego według zasad znajdujących wyraz w art. 133 § 1 KRO. Jeżeli dziecko następnie znajduje się w niedostatku, jego uprawnienia alimentacyjne w stosunku do rodziców kształtuje art. 133 § 2 KRO” (wyr. SN z 31.01.1986 r., sygn. III CZP 76/85).

Alimenty na dziecko – ile trwa obowiązek alimentacyjny i do kiedy trzeba płacić alimenty?

Nie ma wskazanego w przepisach terminu do kiedy należy płacić alimenty. Obowiązek alimentacyjny trwa bowiem do momentu usamodzielnienia się dziecka, wygasa gdy dziecko jest w stanie się samodzielnie utrzymać. W przypadku, gdy stan zdrowia, czy poziom niepełnosprawności dziecka nie pozwala mu na podjęcie działań w celu samodzielnego utrzymania się, obowiązek alimentacyjny rodziców na jego rzecz może trwać nawet dożywotnio

UWAGA! osiągnięcie pełnoletności przez dziecko nie zwalnia automatycznie rodzica z obowiązku alimentacyjnego, tak samo jak nie zwalnia z niego uzyskanie przez dziecko pewnego poziomu kwalifikacji zawodowych.

Alimenty na dziecko – kiedy rodzic może uchylić się od obowiązku alimentacyjnego?

Należy podkreślić, że rodzice nie mogą się uchylić od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem małoletniego dziecka. Na uprawnienia małoletniego nie mają wpływu nawet zasady współżycia społecznego. Od wykonania obowiązku alimentacyjnego nie zwalnia rodzica pozbawienie go władzy rodzicielskiej, czy też umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej – mimo wystąpienia takich okoliczności rodzice nadal mogą być obowiązani do świadczenia alimentów na dziecko.

Art. 1441 KRO

Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Rodzice mogą natomiast uchylić się od świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka pełnoletniego. Mają do tego prawo wówczas, gdy żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Doniosłym dla uchylenia się od obowiązku alimentacyjnego może być brak starań dziecka w celu samodzielnego utrzymania się, bądź jeśli świadczenie alimentów powoduje nadmierny uszczerbek dla rodziców.

Art. 133 § 3 KRO

Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

***

Nasza Kancelaria prowadzi sprawy rodzinne, w tym dotyczące alimentów. Jeżeli potrzebujesz konsultacji w tym zakresie, serdecznie zapraszamy do kontaktu!

Zakup gotowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Zakup gotowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – co się pod tym kryje?

Osobom chcącym prowadzić swoją działalność gospodarczą rynek oferuje obecnie różne formy działalności, może to być jednoosobowa działalność gospodarcza albo na przykład spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zobacz więcej: umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Obecnie skorzystać można również jednego z najnowszych rozwiązań jakim jest założenie prostej spółki akcyjnej (zobacz więcej: prosta spółka akcyjna). Podejmując się którejkolwiek z wymienionych form działalności należy brać pod uwagę przede wszystkim czas jak jest potrzebny na dopełnienie formalności związanych z założeniem. Z tego powodu, coraz częściej przyszli przedsiębiorcy wybierają opcję skorzystania z już gotowego „produktu” i decydują się na zakup gotowej spółki, najczęściej spółki z o.o. Gotowa spółka to podmiot zarejestrowany, posiadający wszystkie cechy spółki zarejestrowanej w sposób tradycyjny, któremu nadano NIP, REGON, KRS, posiadający swoją siedzibę, zarząd i kapitał zakładowy. Z tym zakupem wiąże się możliwość natychmiastowego rozpoczęcia aktywności spółki na rynku i czerpania zysków.

Zakup gotowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – cena gotowej spółki

Ceny gotowych spółek są bardzo zróżnicowane, w szczególności zależy to od rodzaju spółki. Podane poniżej ceny mają walor wyłącznie orientacyjny, gdyż wśród ofert firm zajmujących się obrotem gotowymi spółkami można znaleźć konkurencyjne ceny, a same spółki są różnie wyposażone, co również determinuje wysokość ceny. Przy zakupie spółki do ceny należy doliczyć koszty notarialne (100 zł) i sądowe (350 zł). Koszt zakupu spółki z o.o. bez aktywnego VAT wynosi około 1.500-2.000 zł. Spółki z czynnym numerem VAT kosztują około 3.000 zł. Do planowanych działań w ramach nowego biznesu niezbędny może okazać się staż funkcjonowania podmiotu na rynku – takie wymogi często pojawiają się przy przetargach, dofinansowaniach, kredytach. Wówczas dobrym rozwiązaniem może się okazać nabycie spółki posiadającej staż. Firmy zajmujące się sprzedażą spółek, w swojej ofercie mają spółki o stażu nawet powyżej 5 lat. Ceny w zależności od stażu spółki wahają się od 4.000 do 8.000 zł. Zakup gotowej spółki innego rodzaju, jak np. spółki komandytowej, akcyjnej, czy zagranicznej wymaga dokonania dodatkowych czynności, a ceny wynoszą od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy.

Zakup gotowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – formalności

Zakup gotowej spółki z o.o. pozwala na uniknięcie wielu formalności, których dokonanie niezbędne jest przy samodzielnej rejestracji spółki. Nabycie gotowej spółki może odbyć się nawet w ciągu 1-2 dni, podczas gdy składanie Przed dokonaniem transakcji konieczne jest odpowiednie przygotowanie, np. ustalenie nazwy, siedziby, zakresu działalności spółki, sposobu podziału udziałów między wspólników, wybór członków zarządu i sposobu reprezentacji spółki. Strony podpisują umowę sprzedaży u notariusza, ponieważ musi być ona zawarta z podpisami poświadczonymi notarialnie. Taką formalność można załatwić w ciągu jednej wizyty u notariusza. Dodatkowo, istnieje możliwość dokonania transakcji „na odległość”, gdyż nie jest wymagana obecność dwóch stron w jednym miejscu w tym samym czasie. Wówczas nabycie spółki odbywa się droga korespondencyjną.

Zakup gotowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – zalety

Za zakupem gotowej spółki przemawia wiele korzyści, takich jak:

  • oszczędność czasu i pracy niezbędnej przy zakładaniu spółki od podstaw,
  • uniknięcie formalności związanych z rejestracją spółki,
  • opłacony kapitał zakładowy,
  • możliwość nabycia spółki nawet w ciągu jednego dnia lub na odległość (korespondencyjnie),
  • niski koszt rozpoczęcia i prowadzenia działalności,
  • zakup spółki z odpowiednim stażem,
  • zakup spółki spełniającej odpowiednie dla kupującego kryteria (np. siedziba w danym mieście/województwie, czysta historia księgowa i handlowa),
  • zakup podmiotu bez żadnej historii gospodarczej, czystej spółki, która nie podjęła dotąd działalności,
  • posiadanie dokumentów niezbędnych do prowadzenia działalności (numery regon i nip, zgłoszenie VAT),
  • możliwy natychmiastowy zysk ze spółki,
  • opłacanie i wystawianie faktur bez zbędnego oczekiwania od razu po transakcji,
  • nabycie spółki posiadającej np. licencje, zezwolenia,
  • możliwość nabycia spółki przez obcokrajowców.

Zakup spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – wady

Przy zakupie istniejącego już podmiotu zachodzi ryzyko przejęcia spółki wraz z jej zobowiązaniami czy nieprawidłowościami. Dlatego, aby uniknąć problemów zalecane jest sprawdzenie wiarygodności przedmiotu umowy. Należy sprawdzić czy spółka nie zalega z opłatami składek ZUS, podatków, czy spółka nie posiada zobowiązań, a w przypadku istnienia takowych czy obecny właściciel obliguje się do uregulowania tych powstałych przed sprzedażą spółki. W celu upewnienia się co do transparentności działań, zaleca się przeprowadzenie audytu prawno-księgowego. Najbezpieczniejszym wyborem jest zakup tzw. czystej spółki z o.o. Jest to spółka, która mimo istnienia na rynku faktycznie nie prowadziła działalności gospodarczej, nie dokonywała transakcji, nie zawierała umów, nie zaciągała zobowiązań. Obrotem takich właśnie spółek zajmują się profesjonalne firmy. Poprzez skorzystanie z ich usług, obejmujących także doradztwo, w bardzo łatwy sposób można zminimalizować ryzyko. Wówczas możemy liczyć na pewną gwarancję zakupu.


Prowadzenie działalności w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest jedną z najchętniej wybieranych opcji przez polskich przedsiębiorców. Dodatkowo, z zakupem gotowej spółki proces wejścia na rynek staje się jeszcze bardziej interesującym pomysłem na rozpoczęcie działalności.  Ze skorzystaniem z zakupu gotowego podmiotu wiąże się przede wszystkim oszczędność czasu. Uniknięcie szeregu formalności przy poniesieniu zbliżonych kosztów, czy bezpieczeństwo transakcji – wpisują się w racjonalność tego rozwiązania. Zakup spółki gotowej do rozpoczęcia aktywności otwiera drogę do szybkiego i wygodnego wejścia na rynek.

Prosta spółka akcyjna

PROSTA SPÓŁKA AKCYJNA – DLA KOGO?

Od 1 lipca 2021 r. dla przedsiębiorców dostępna jest nowa forma prowadzenia działalności gospodarczej jaką jest prosta spółka akcyjna. Celem regulacji było stworzenie instrumentu spełniającego oczekiwania startupów, w szczególności z sektorów związanych z nowoczesnymi technologiami. Nowy typ spółki może okazać się korzystną opcją także dla przedsiębiorców z innych branż, z uwagi na szereg wprowadzonych ułatwień, które dają możliwość elastycznego prowadzenia działalności. Mechanizmy funkcjonowania spółki zostały uproszczone już od etapu jej założenia, aż po likwidację. Mniejsze formalne wymogi przy założeniu, swoboda w kształtowaniu umowy spółki, a także niższe koszty prowadzenia – to tylko niektóre z interesujących cech prostej spółki akcyjnej.

PROSTA SPÓŁKA AKCYJNA – WYMOGI

Warunkami koniecznymi do założenia prostej spółki akcyjnej są:

  • zawarcie umowy spółki,
  • ustanowienie organów,
  • wniesienie kapitału akcyjnego,
  • wpis do KRS.

Umowę spółki można zawrzeć drogą elektroniczną przez portal S24, korzystając z wzorca umowy, albo w formie aktu notarialnego. W kwestii organizacji organów spółki ustawodawca pozostawił założycielom pewną swobodę, w jaki sposób ukształtować ich strukturę dając do wyboru jedną z trzech możliwości (patrz niżej: Prosta spółka akcyjna – Jak wygląda organizacja?). Przy zakładaniu spółki nie ma jednak wymogu co do minimalnego kapitału zakładowego. Funkcję wymaganego kapitału początkowego spełnia kapitał akcyjny, którego minimalna wartość wynosi 1 zł (dla porównania w spółce z o.o. jest to 5.000 zł, a w spółce akcyjnej 100.000 zł). Ważnym elementem jest również kapitał ludzki, który odgrywa coraz większą rolę w prowadzeniu działalności opartych na innowacjach. Dzięki temu, wkład wniesiony do spółki mogą stanowić takie składniki jak usługi i praca. Ponadto, warunkiem nabycia osobowości prawnej przez prostą spółkę akcyjną jest dokonanie wpisu do KRS.

PROSTA SPÓŁKA AKCYJNA – JAK WYGLĄDA ORGANIZACJA?

W kwestii organizacji struktur organów spółki również przewidziano nowe rozwiązania. Spółka ma do wyboru 3 warianty:

  1. walne zgromadzenie i zarząd,
  2. walne zgromadzenie, rada nadzorcza i zarząd,
  3. walne zgromadzenie i rada dyrektorów

Rada Dyrektorów jest organem alternatywnym dla zarządu, wzorowanym na rozwiązaniu znanym w systemie anglosaskim. Rada ma być wyposażona jednocześnie w kompetencje wykonawcze jak i nadzorcze, z możliwością ich wewnętrznego podziału dla lepszej organizacji między dyrektorów niewykonawczych (pełniących funkcje nadzorcze) i dyrektorów wykonawczych (zarządzających). Ponadto, decyzje akcjonariuszy mogą być podejmowane w sposób odformalizowany, tj. uchwały mogą być podejmowane na piśmie lub drogą elektroniczną poza walnym zgromadzeniem, nie ma obowiązku sporządzania protokołów do wszystkich uchwał, a walne zgromadzenia mogą być przeprowadzane także poza granicami Polski oraz za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

PROSTA SPÓŁKA AKCYJNA – ZAKOŃCZENIE DZIAŁALNOŚCI

Dla prostej spółki akcyjnej przewidziano również skróconą i uproszczoną procedurę likwidacyjną. Możliwe jest rozwiązanie spółki bez konieczności przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, poprzez przejęcie całego majątku spółki przez tzw. akcjonariusza przejmującego. Procedurę rozpoczyna podjęcie przez walne zgromadzenie uchwały i następnie złożenie wniosku do sądu o zezwolenie na przejęcie majątku przez akcjonariusza przejmującego. Jeśli sąd stwierdzi, że nie doprowadzi to do pokrzywdzenia wierzycieli wydaje zezwolenie. Na wniosek zarządu lub rady dyrektorów spółka zostaje wykreślona z rejestru, a akcjonariusz przejmujący przejmuje pełnię praw i obowiązków spółki i może kontynuować działalność.

PROSTA SPÓŁKA AKCYJNA – WADY I ZALETY

Wprowadzony do polskiego systemu prawnego nowy typ spółki, niewątpliwie może okazać się formą prowadzenia działalności korzystniejszą i chętniej wybieraną przez przedsiębiorców niż np. sp. z o.o., za czym przemawia choćby:

  • łatwość założenia,
  • minimalny kapitał w wysokości 1 zł,
  • praca i usługi jako wkład,
  • uprzywilejowanie akcji,
  • odformalizowany sposób działania,
  • uproszczona likwidacja.

Jednak przedstawione zalety i inne zasady funkcjonowania prostej spółki akcyjnej mogą rodzić zastrzeżenia co do pewności obrotu, gwarancji zabezpieczenia interesów przyszłych wierzycieli, budzić obawy wśród inwestorów.  Na wszelkie wątpliwości trafną odpowiedź może znaleźć tylko praktyka.

Więcej na temat prostej spółki akcyjnej dostępne jest pod linkiem: https://www.parp.gov.pl/component/content/article/57488:prosta-spolka-akcyjna-nowa-forma-prawna-prowadzenia-dzialalnosci-gospodarczej-dedykowana-polskim-startupom