Zakupy przez Internet – co powinieneś wiedzieć?
- Czym są klauzule niedozwolone?
- Przykłady klauzul niedozwolonych.
- Jakie konsekwencje może ponieść przedsiębiorca stosujący klauzule niedozwolone?
- W jakim terminie mogę odstąpić od umowy zawartej na odległość?
- Czy sprzedający może żądać zwrotu produktu w oryginalnym opakowaniu?
- Czy dowodem zakupu może być tylko paragon?
- Czy mogę zwrócić w ramach prawa do namysłu bilet do kina zakupiony przez Internet?
- Czy odbiór osobisty towaru zakupionego w sklepie internetowym powoduje utratę prawa do dostąpienia od umowy w ciągu 14 dni?
- Czy korzystając z opcji „Kup teraz” mam prawo odstąpić od zawartej umowy?
- Czy prawo do odstąpienia od umowy przysługuje mi gdy kupuję w serwisach lokalnych ogłoszeń?
1. Czym są klauzule niedozwolone?
Klauzule niedozwolone, inaczej abuzywne, to postanowienia niezgodne z prawem, znajdujące się w umowach zawieranych z konsumentami (także w regulaminach), ograniczające prawa konsumentów. Takie postanowienia ustalają prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, są nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem, czyli takie na które konsument nie miał rzeczywistego wpływu. Nie dotyczy to postanowień, w których jednoznacznie określono przedmiot i cenę. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi rejestr klauzul abuzywnych (https://www.rejestr.uokik.gov.pl/), dzięki któremu samodzielnie możemy upewnić się czy budzące nasze wątpliwości postanowienie nie zostało już uznane za niedozwolone.
2. Przykłady klauzul niedozwolonych.
- „(…) zastrzega sobie prawo do zmiany treści niniejszego regulaminu bez uprzedzenia”.
- „Towar do zwrotu przyjmujemy wyłącznie w oryginalnym opakowaniu”.
- „Zwracany produkt nie może nosić śladów używania. Zwroty przyjmujemy wyłącznie w oryginalnym opakowaniu„.
- ,,Podstawą przyjęcia reklamacji jest dowód zakupu towaru (paragon fiskalny lub faktura VAT)”.
- „(…) nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie lub niedostarczenie zamówienia w wybranym przez Klienta terminie w wyniku wydarzeń i sytuacji, na które nie ma wpływu”.
- „Różnice między rzeczywistym wyglądem produktu, a jego zdjęciem na stronie internetowej (…)nie mogą być podstawą reklamacji i zwrotu zakupionego towaru”
- „Sklep nie odpowiada za terminowość dostarczenia przesyłek przez firmy kurierskie.”
[źródło:
https://www.rejestr.uokik.gov.pl/]
3. Jakie konsekwencje może ponieść przedsiębiorca stosujący klauzule niedozwolone?
Klauzule abuzywne są nieważne z mocy prawa, zatem nie wiążą stron umowy. W pierwszej kolejności konsument powinien skontaktować się z przedsiębiorcą, zwrócić mu uwagę i negocjować eliminację i niestosowanie tych postanowień. W praktyce dochodzenie swoich praw przez konsumentów może wymagać wejścia na drogę sądową. Konsument może pozwać przedsiębiorcę i żądać stwierdzenia danego postanowienia za niedozwolone. Jeśli sąd uwzględnieni powództwo, zakazuje wykorzystywania takiej klauzuli. Odpis prawomocnego wyroku zostaje przesłany Prezesowi UOKiK, a postanowienie uznane za niedozwolone zostaje umieszczone w rejestrze klauzul niedozwolonych. Przedsiębiorca za stosowanie klauzul abuzywnych może zostać ukarany przez Prezesa UOKiK karą pieniężną, może również nakazać publikację decyzji sądu czy złożenie oświadczenia o określonej treści.
4. W jakim terminie mogę odstąpić od umowy zawartej na odległość?
Przy zakupie towaru przez Internet konsumentowi przysługuje prawo do odstąpienia w terminie 14 dni. Czas na odstąpienie od umowy to tzw. prawo do namysłu. Dzięki temu konsument ma możliwość zapoznania się z produktem, w taki sposób w jaki mógłby to zrobić przy zakupie stacjonarnym. Uprawnienie to jest przewidziane wyłącznie w przypadku zawierania umów na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. Początek biegu tego terminu uzależniony jest od otrzymania przedmiotu umowy.
Więcej na ten temat w odrębnym wpisie:
https://ppr.legal/2021/10/29/zakupy-przez-internet-jak-odstapic-od-umowy/.
5. Czy sprzedający może żądać zwrotu produktu w oryginalnym opakowaniu?
NIE. Prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie może być uzależnione od zwrotu produktu w oryginalnym opakowaniu. Taki warunek został uznany za klauzulę niedozwoloną.
Więcej na ten temat w odrębnym wpisie:
https://ppr.legal/2021/10/29/zakupy-przez-internet-jak-odstapic-od-umowy/ .
6. Czy dowodem zakupu może być tylko paragon?
NIE. Paragon nie jest jedynym dowodem zakupu. Sprzedawca może przyjąć zwracany towar bez paragonu, jeżeli jest możliwe udowodnienie zakupu za pomocą innego dokumentu potwierdzającego sprzedaż. Innym dowodem zakupu może być np. faktura, wyciąg z terminala, potwierdzenie transakcji z rachunku bakowego. Dopuszczalne są również dane z systemu platformy sprzedażowej, maile, czy nawet oświadczenie i zeznania świadków. Często zatem wymóg posiadania przez konsumenta paragonu przy zwrocie jest bezzasadny i uzasadniany wyłącznie względami praktycznymi dla sprzedawców. Zarówno zwrotu jak i reklamacji można zatem dokonać bez paragonu.
7. Czy mogę zwrócić w ramach prawa do namysłu bilet do kina zakupiony przez Internet?
NIE. Zgodnie z art. 38 pkt. 12 Ustawy o prawach konsumenta „prawo do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość nie przysługuje konsumentowi w odniesieniu do umów o świadczenie usług w zakresie zakwaterowania, innych niż do celów mieszkalnych, przewozu rzeczy, najmu samochodów, gastronomii, usług związanych z wypoczynkiem, wydarzeniami rozrywkowymi, sportowymi lub kulturalnymi, jeżeli w umowie oznaczono dzień lub okres świadczenia usługi”. Zakup biletu do kina mieści się w kategorii wydarzeń rozrywkowych, dlatego należy uznać ustawowe wyłączenie prawa do odstąpienia w tym zakresie. Sprzedawca może jednak przewidzieć w regulaminie warunki korzystniejsze dla konsumenta i dopuścić możliwość zwrotu.
8. Czy odbiór osobisty towaru zakupionego w sklepie internetowym powoduje utratę prawa do dostąpienia od umowy w ciągu 14 dni?
NIE. Konsument zachowuje prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość, także gdy odbierze przedmiot osobiście. Odbiór osobisty zakupionego towaru nie powoduje utraty przez konsumenta prawa do odstąpienia od umowy na odległość w ciągu 14 dni. Istotą posiadania tego prawa jest moment i sposób zawarcia umowy między konsumentem a przedsiębiorcą. Nie ma znaczenia sposób odbioru zamówienia.
9. Czy korzystając z opcji „Kup teraz” mam prawo odstąpić od zawartej umowy?
Tak, można odstąpić od takiej umowy. Prawo to jednak nie będzie przysługiwało jeżeli zakupiliśmy produkt od osoby fizycznej, a nie od przedsiębiorcy.
10. Czy prawo do odstąpienia od umowy przysługuje mi gdy kupuję w serwisach lokalnych ogłoszeń?
Przysługujące nam prawa będą zależeć od tego z kim zawarliśmy umowę. W przypadku zakupu towaru od osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej nie przysługuje nam prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość. Jeśli zawieramy umowę z przedsiębiorcą posiadamy pełnię praw przysługujących konsumentom. W przypadku umowy zawartej z osobą fizyczną, czyli innym konsumentem, możemy skorzystać z rękojmi za wady, zgodnie a art. 556-576 Kodeksu cywilnego.
Źródła: