tarcza antykryzysowa

Tarcza antykryzysowa – najważniejsze postulaty

W poprzednim wpisie poruszaliśmy temat zmian, jakie wprowadzono w Polsce w codziennym życiu Polaków celem przeciwdziałania dalszego rozprzestrzeniania się wirusa Covid-19. Kolejną zmianą, mającą tym razem na celu ochronę gospodarki krajowej przed negatywnymi skutkami epidemii było uchwalenie tzw. tarczy antykryzysowej.

Tarcza antykryzysowa to pomoc rządowa m.in. dla przedsiębiorców ponoszących straty spowodowane epidemią, jak i dla pracowników pozostających w trudnej sytuacji w związku z koronawirusem. Tarcza zakłada takie rozwiązania, jak świadczenie postojowe, dopłata do wynagrodzenia pracownika, ulgi i odroczenia podatkowe, czy zniesienie składek na ZUS.

Tarcza antykryzysowa – co zakłada?

TARCZA ANTYKRYZYSOWA – ULGI DLA PRZEDSIĘBIORCÓW W STOSUNKU DO PRACOWNIKÓW

1. DOFINANSOWANIE ZATRUDNIENIA I OBNIŻENIE WYMIARU CZASU PRACY

Tarcza antykryzysowa przysługuje przedsiębiorcy w okresie wprowadzonego przez przedsiębiorcę przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu, który:

  1. Nie zalega w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz lub Fundusz Pracy (do końca trzeciego kwartału 2019 r.);
  2. Wobec którego nie zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości;
  3. Zanotował spadek obrotów gospodarczych:
  • nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu 2 kolejnych miesięcy w okresie po 01 stycznia 2020 r., do łącznych obrotów z analogicznych 2 miesięcy z roku ubiegłego w następstwie wystąpienia COVID 19;
  • nie mniej niż o 25 %, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanego miesiąca w okresie po 01 stycznia 2020 r. w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.

Przepisy dotyczące pracowników stosuje się odpowiednio do zatrudnionych na podstawie innych umów, w tym umów zlecenie, jeżeli podlegają obowiązkowi ubezpieczeń społecznych.

Pracownikowi który nie wykonuje pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, a pozostaje w gotowości (czyli np. nie przebywa na zasiłku chorobowym, urlopie lub zasiłku na dziecko) pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Pracodawca otrzyma dofinansowanie do wynagrodzenia w okresie przestoju w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia.

Przedsiębiorca spełniający opisane powyżej warunki otrzymuje także środki na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy.

Taki przedsiębiorca może obniżyć także wymiar czasu pracy pracownika o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Przy tak obniżonym wymiarze czasu pracy Fundusz dofinansuje maksymalnie do wysokości 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego (2079,43 zł) do oraz dodatkowo składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawcy od przyznanych świadczeń.

Dofinansowania opisane powyżej nie przysługują do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS (czyli obecnie wyższe niż 15.595,74 zł).

Oba świadczenia przysługiwać będą przez łączny okres 3 miesięcy przypadających od dnia złożenia wniosku o wypłatę świadczeń. Rada Ministrów może, przedłużyć ten okres na mocy rozporządzenia.

Przy zmniejszeniu wynagrodzeń lub zmiany czasu pracy nie stosuje się przepisów zawartych w kodeksie pracy w przedmiocie wypowiedzenia warunków pracy lub płacy oraz przepisów dotyczących zwolnień grupowych – co oznacza że nie jest konieczne zachowanie okresu wypowiedzenia do zmiany warunków pracy, a pracownik nie jest uprawniony do odmowy przyjęcia nowych warunków ze skutkiem w postaci rozwiązania umowy o pracę i żądania wypłaty odprawy pieniężnej.

Ponadto, w razie większych spadków obrotów gospodarczych starosta może na podstawie umowy z przedsiębiorcą przyznać dodatkowe dofinansowanie w wysokości:

  1. 50% wynagrodzeń poszczególnych pracowników wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne, nie więcej niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego pracownika – gdy spadek obrotów wyniósł co najmniej 30%;
  2. 70% wynagrodzeń poszczególnych pracowników wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne, nie więcej niż 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego pracownika – gdy spadek obrotów wyniósł co najmniej 50%;
  3. 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne, nie więcej niż 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego pracownika – gdy spadek obrotów wyniósł co najmniej 80%.

Dofinansowanie może być przyznane mikroprzedsiębiorcom, małym oraz średnim przedsiębiorcom na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników przez okres dofinansowania oraz, po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy temu okresowi. Wnioski o dofinansowanie składa się do powiatowego urzędu pracy w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy. Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.

2. UELASTYCZNIENIE CZASU PRACY

Tarcza antykryzysowa przewiduje, że pracodawca dotknięty skutkami epidemii (który nie zalega w regulowaniu składek ZUS do końca trzeciego kwartału 2019 r.) będzie mógł skrócić dobowy czas nieprzerwanego odpoczynku dla pracownika z obecnych 11 godzin do 8 (z gwarancją oddania pracownikowi równoważnego odpoczynku w okresie 8 tygodni), a tygodniowy czas takiego odpoczynku – z 35 do 32 godzin. W porozumieniu ze związkami zawodowymi albo – gdy nie ma związków – z przedstawicielami pracowników – będzie mógł też wydłużyć dobowy wymiar czas pracy do 12 godzin (równoważny system czasu pracy) oraz okres rozliczeniowy do maksymalnie 12 miesięcy.

3. PRZEDŁUŻENIE ZEZWOLEŃ NA PRACĘ DLA OBCOKRAJOWCÓW

Dokonano wydłużenia wiz pobytowych i zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców oraz terminu składania wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych, przedłużenie wizy oraz przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli wypadałby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Wydłużenie z mocy prawa okresów ważności zezwoleń na pobyt czasowy oraz wiz krajowych (do 30 dni od dnia odwołania tego stanu).

TARCZA ANTYKRYZYSOWA – ŚWIADCZENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW I ZATRUDNIONYCH

1. ZWOLNIENIE Z ZUS

Tarcza antykryzysowa zakłada, że zwolnienie dotyczy przedsiębiorców zatrudniających do 9 pracowników (w tym samozatrudnionych, zatrudnionych na tzw. B2B) w odniesieniu do obowiązku uiszczenia wszystkich składek ZUS należnych za okres trzech miesięcy – od 1 marca 2020 roku do 31 maja 2020 roku zarówno za przedsiębiorcę jak ubezpieczonych przez niego osób (pracowników, zleceniobiorców itp.).

Zwolnienie przysługuje jeżeli przedsiębiorca spełnia poniższe warunki: 

  • był płatnikiem składek (zatrudniał lub był zgłoszony do ubezpieczenia) przed 1 lutego 2020 roku;
  • na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych;
  • jeżeli jest samozatrudnionym (nie ma pracowników) – w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek osiągnął przychód nie wyższy niż 15.681,00 zł. 
  • składki nie zostały jeszcze zapłacone.

Wniosek składa się do ZUS w terminie do 30 czerwca 2020 roku. Deklaracje ZUS za te trzy miesiące są składane w formie dotychczasowej w terminie do 30 czerwca 2020. Składki za właściciela są umarzane do wysokości minimalnej podstawy (jeżeli ktoś dobrowolnie opłaca za siebie wyższe składki, to nadwyżka nad składkę minimalną nie podlega umorzeniu). Ustawa określa, że osoba prowadząca działalność nie traci uprawnień wynikających z opłacania składek ZUS (świadczenia chorobowe czy macierzyńskie), mimo niezapłacenia tych składek.

2. ŚWIADCZENIE POSTOJOWE

Przysługuje:

  • osobom, które zawarły umowę cywilnoprawną (zlecenie, agencyjną itp.);
  • przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą, które nie posiadają innego tytułu do ubezpieczeń.

Wynosi 2080 zł (80% minimalnego wynagrodzenia) i jest nieoskładkowane oraz nieopodatkowane, ale:

  • jeżeli przychód z umów cywilnoprawnych nie przekracza 1300 zł miesięcznie (50% minimalnego wynagrodzenia), świadczenie postojowe wynosi sumę wynagrodzeń z tytułu umów cywilnoprawnych (np. w przypadku trzech umów na kwotę 400 zł miesięcznie każda, świadczenie postojowe wynosić będzie 1200 zł).
  • samozatrudnieni rozliczający się w formie karty podatkowej otrzymają 1300 zł.

W przypadku zleceniobiorców (lub osób które zawarły inną umowę cywilnoprawną) przysługuje gdy:

  • przychód w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku nie przekracza 15.595,74 zł (300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS);
  • zawarcie umowy nastąpiło przed 1 lutego 2020 r.;

W przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą przysługuje gdy:

  • przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku spadł o co najmniej 15% w stosunku do miesiąca poprzedniego oraz nie przekracza 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS (czyli 15.595,74 zł);
  • rozpoczęcie działalności nastąpiło przed 1 lutego 2020 r. lub w przypadku zawieszenia działalności nastąpiło to po 31 stycznia 2020 r.

Wnioski o świadczenie postojowe mogą być złożone do ZUS najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony stan epidemii.

3. DOFINANSOWANIE SAMOZATRUDNIONYCH

W przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną niezatrudniającym pracowników, na wniosek przedsiębiorcy starosta może na podstawie umowy z przedsiębiorcą przyznać dofinansowanie które będzie:

  1. obejmowało część kosztów prowadzenia przez niego działalności;
  2. mogło zostać przyznane, gdy spadek obrotów wyniesie:
    • co najmniej 30% – w wysokości 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie,
    • co najmniej 50% – w wysokości 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie,
    • co najmniej 80% – w wysokości 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie

Dofinansowanie może być przyznane na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Przedsiębiorca jest obowiązany do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres, na który przyznane zostało dofinansowanie. Wnioski o dofinansowanie składa się do powiatowego urzędu pracy w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy. Przedsiębiorca nie może otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.

TARCZA ANTYKRYZYSOWA – POZOSTAŁE UŁATWIENIA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW

1. FINANSOWANIE PRZEDSIĘBIORCÓW

Mikroprzedsiębiorca może otrzymać pożyczkę do wysokości 5 tys. zł na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, ze stałym oprocentowaniem w skali roku 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski. Rozpoczęcie spłaty pożyczki będzie następowało po sześciomiesięcznym okresie karencji. Pożyczka wraz z odsetkami będzie podlegała umorzeniu pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca przez okres 3 miesięcy od dnia jej udzielenia nie zmniejszy stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r.

Bankowi Gospodarstwa Krajowego (BGK) może udzielić poręczeń i gwarancji spłaty kredytów zaciągniętych przez średnich i dużych przedsiębiorców w wysokości nie wyższej niż 80% pozostającej do spłaty kwoty kredytu objętego poręczeniem lub gwarancją.

Umożliwiono obliczanie zdolności kredytowej w oparciu o dane finansowe na koniec 2019 r. Towarzyszyć temu będą rekomendacje w zakresie sposobu liczenia rezerw na kredyty. Sektor bankowy zadeklarował gotowość do przedłużenia kredytów obrotowych przy zmianie regulacji. Rozwiązanie to umożliwia wydłużenie kredytów obrotowych –  o wartości ok. 150 mld zł – dla sektora przedsiębiorstw.  

Bank może dokonać zmiany określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu udzielonego mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy jeżeli kredyt został udzielony przed dniem 8 marca 2020 r. oraz zmiana taka jest uzasadniona oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy dokonaną przez bank nie wcześniej niż w dniu 30 września 2019 r.

2. UŁATWIENIA DLA BRANŻY TURYSTYCZNEJ, ROZRYWKOWEJ I HOTELARSKIEJ

Wprowadzono przedłużenie terminu na zwrot wpłat klienta do 180 dni w przypadku niemożności zorganizowania z powodu epidemii:

  • usługi turystycznej;
  • usługi związanej z rozrywką (organizacja wystaw i kongresów, działalność kulturalną, rozrywkową, rekreacyjną i sportową, wystawy tematyczne lub imprezy plenerowe);
  • usługi hotelarskiej;
  • usługi pilotów wycieczek i przewodników turystycznych.

Wprowadzono także możliwość skorzystania przez klientów z voucherów na realizację imprezy turystycznej w ciągu roku od dnia, w którym miała się odbyć impreza odwołana w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 w miejsce otrzymania zwrotu wpłaconych środków.

3. UŁATWIENIA DLA BRANŻY HANDLOWEJ

Umowy najmu powierzchni w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2 wygasają (najemcy nie są zobowiązani do zapłaty czynszu), a wynajmujący mają obowiązek złożenia bezwarunkowej oferty przedłużenia obowiązywania umowy najmu na dotychczasowych warunkach o okres obowiązywania zakazu przedłużony o sześć miesięcy; oferta powinna być złożona w okresie trzech miesięcy od dnia zniesienia zakazu działalności.

4. OPÓŹNIENIA W PRZETARGACH PUBLICZNYCH

Wprowadzono możliwość renegocjacji warunków umowy w ramach zamówień publicznych w razie niemożności jej wykonania w związku z utrudnieniami związanymi z występowaniem epidemii oraz możliwością naliczenia kar umownych lub żądania odszkodowań. Jednocześnie nienaliczenie kar umownych w tej procedurze oraz zmiana umowy nie będą stanowić naruszenia dyscypliny finansów publicznych oraz przestępstwa działania na szkodę podmiotu publicznego lub spółki.

5. POZOSTAŁE

Wprowadzono możliwości odbywania posiedzeń zarządów i rad nadzorczych sp. z o.o. i S.A. w trybie telekonferencji albo wideokonferencji oraz możliwość podejmowania przez każdy z tych organów uchwał w trybie pisemnym lub za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, bez konieczności zawarcia w umowie spółki lub jej statucie odpowiedniego upoważnienia.

Przesunięto o pół roku terminu na zawarcie umów o zarządzenie PPK i o prowadzenie PPK przez podmioty zatrudniające powyżej 50 osób zatrudnionych. Nowymi terminami na zawarcie tych umów będą odpowiednio 27 października 2020 r. oraz 10 listopada 2020 r.

TARCZA ANTYKRYZYSOWA – ULGI PODATKOWE i ADMINISTRACYJNE

1. ROZLICZENIE CAŁEJ TEGOROCZNEJ STRATY W PRZYSZŁYM ROKU

Umożliwienie podatnikom CIT i PIT, którzy ponoszą negatywne konsekwencje COVID-19, odliczenia straty poniesionej w 2020 r., od dochodu z działalności, uzyskanego w 2019 r. (do kwoty nie wyższej niż 5 mln zł). Warunek to osiągnięcie w 2020 r. – w porównaniu do 2019 r. – przychodów niższych o co najmniej 50%.

2. ODROCZENIE NIEKTÓRYCH OBOWIĄZKÓW. M.IN.:

  • zawieszenie biegu terminów administracyjnych, sądowych i procesowych
  • przesunięcie terminu płatności zaliczek na podatek dochodowy od wypłacanych wynagrodzeń w marcu i kwietniu 2020 r. (do 1 czerwca 2020 r.).
  • przesunięcie obowiązku składania nowego pliku JPK_VAT dla dużych firm (deklaracja wraz z ewidencją) z 1 kwietnia na 1 lipca 2020 r.;
  • przesunięcie matrycy VAT z 1 kwietnia na 1 lipca 2020;
  • przesunięcie obowiązku utworzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych w średnich przedsiębiorstwach na 1 października 2020 r.;
  • odroczenie do 13 lipca 2020 r. obowiązku zgłoszenia informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych;
  • zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) umowy pożyczki zawieranej do dnia 31 sierpnia 2020 r.;
  • wydłużenie terminu na złożenie informacji o cenach transferowych do 30 września 2020 r.;
  • wydłużenie terminu na złożenie zawiadomienia o dokonaniu zapłaty na rachunek niezamieszczony w wykazie podatników VAT, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT (z 3-dniowego do 14-dniowego);
  • przesunięcie terminu wejścia w życie rozwiązań prawnych dot. zrównania pozycji prawnej drobnych przedsiębiorców i konsumentów z 1 czerwca 2020 r. na 1 stycznia 2021 r.;
  • odroczenie podatku od sprzedaży detalicznej do 1 stycznia 2021 r.;
  • możliwość odroczenia terminu wykonania badań urządzeń technicznych, z zachowaniem możliwości eksploatacji przez maksymalny okres kolejnych 6 miesięcy;
  • wydłużenie okresu sporządzania dokumentów ewidencji odpadów w formie papierowej do 31 grudnia 2020 r.;
  • odroczenie płatności opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego do 30 czerwca 2020 roku
  • wstrzymanie poboru opłat do ZAIKSu oraz opłat abonamentowych;
  • przedłużenie obowiązku składania zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za 2019 r. oraz wpłacenie należnego podatku dochodowego od osób fizycznych do 31 maja 2012 roku.
  • zawieszenie postępowań podatkowych.

Druk sejmowy dostępny jest wraz z uzasadnieniem na stronie Sejmu.

Nasza Kancelaria oferuje kompleksową pomoc dla firm, obejmującą analizę dokumentacji, propozycję rozwiązań pod kątem obowiązujących przepisów, jak i składania stosownych wniosków o przyznanie pomocy finansowej. Zapraszamy do kontaktu 🙂

Nowy obowiązek dla pracodawców: potwierdzenie przez pracodawcę na piśmie ustaleń co do umowy o pracę jeszcze przed dopuszczeniem pracownika do pracy

Potwierdzenie przez pracodawcę na piśmie

W dniu 13 maja 2016 roku Sejm Rzeczypospolitej uchwalił Ustawę o zmianie ustawy – Kodeks pracy. Ustawa ma wprowadzić w Kodeksie pracy przede wszystkim obowiązek potwierdzania na piśmie pracownikowi przez pracodawcę podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę, która została zawarta w formie innej niż pisemna, jeszcze przed dopuszczeniem pracownika do pracy.

Nowe brzmienie art. 29 § 2 Kodeksu pracy:

§ 2. Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.

Jak trafnie zauważono w uzasadnieniu projektu ustawy, obecna regulacja umożliwia wypełnienie swojego obowiązku przez pracodawcę do końca pierwszego dnia pracy pracownika. Państwowa Inspekcja Pracy sygnalizuje, że w praktyce pracodawcy wykorzystują dotychczasowe przepisy i w przypadku kontroli tłumaczą, że pracownicy nie posiadają jeszcze umów o pracę, ponieważ jest to pierwszy dzień, w którym zostali dopuszczeni do pracy, a pisemne potwierdzenie zostanie dostarczone pracownikom do końca ich dnia pracy, zgodnie aktualnym brzmieniem z art. 29 § 2 Kodeksu pracy. Wprowadzenie zmian w Kodeksie pracy ma uniemożliwić dalsze postępowanie w dotychczasowy sposób.

Zgodnie z nowymi przepisami każdy pracownik wykonujący pracę będzie musiał posiadać albo pisemną umowę o pracę, albo pisemne potwierdzenie podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę.

Brak dopełnienia przez pracodawcę obowiązku potwierdzenia na piśmie ustaleń co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków, przed dopuszczeniem pracownika do pracy, będzie stanowiło wykroczenie (art. 281 pkt. 2 Kodeksu pracy).

Sąd Najwyższy w opinii do rządowego projektu uznał za zasadne wprowadzenie zmian w powyższym zakresie. Zmiany w Kodeksie pracy spotkały się również z akceptacją Głównego Inspektora Pracy, nie zostały również wniesione uwagi przez Prokuratora Generalnego.

Ustawa w uchwalonym brzmieniu została skierowana do Senatu. Jeżeli bez zmian przejdzie dalsze punkty procesu legislacyjnego, wejdzie ona w życie z dniem 1 września 2016 roku.